Najnowsze wpisy

„Obrazy pamięci” Mariana Kołodzieja

&

W przedsionku rzymskiej bazyliki Świętych Dwunastu Apostołów wyeksponowano wystawę rysunków (po)obozowych Mariana Kołodzieja (1921-2009) pt. „Images of Memory. The Labyrinths of Marian Kołodziej”. Ten znany i ceniony artysta plastyk, scenograf teatralny i filmowy, w czasie II wojny światowej był jednym z pierwszych więźniów niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. Rysunki powstały 50 lat po tych wydarzeniach. Stanowić mogą dobrą ilustrację do nowej książki Michała Bilewicza pt. „Traumaland. Polacy w cieniu przeszłości”, którą właśnie czytam. Miejsce ekspozycji nie dziwi. Bazylika należy do zakonu franciszkanów, a w Centrum św. Maksymiliana w Harmężach k. Oświęcimia prezentowane są wszystkie grafiki z tego cyklu polskiego artysty. (więcej…)

Za dużo czy za mało upamiętnień?

Z

Z dużym zainteresowaniem udałem się do niewielkiego Cassino. W planie miałem oczywiście wizytę we wznoszącym się nad miasteczkiem klasztorze oraz na cmentarzu żołnierzy polskich, poległych w słynnej bitwie wiosną 1944 r. Nie miałem dotąd okazji być w tych miejscach. Ten rok jest szczególny z racji przypadającej okrągłej rocznicy zdobycia klasztoru przez polskie oddziały i otwarcia aliantom drogi na Rzym. Czy miasto i klasztor żyją już tą rocznicą? Czy przygotowano z tej okazji jakieś wystawy? Czy planowane są obchody? Jak ewentualnie włącza się w nie Polska? W klasztorze, doskonale zrekonstruowanym, brak jakichkolwiek nawiązań. Natomiast w mieście znalazłem przykłady upamiętnienia polskich żołnierzy. Dowiedziałem się również o inicjatywie odsłonięcia monumentu z całopostaciową rzeźbą gen. W. Andersa. Byłby to drugi jego pomnik, bo w innej części miasta znajduje się jego popiersie. (więcej…)

Tzw. dekrety Göringa przestały dawno obowiązywać

T

W różnych doniesieniach medialnych pojawia się błędna informacje, że tzw. dekrety Göringa nadal obowiązują. O dekrecie pisałem już wielokrotnie. Prof. Jan Barcz zwrócił mi ostatnio uwagę na „Ustawę o zniesieniu przepisów wojennych” z 14 czerwca 1951, która postawiła kropkę nad „i”. Uchyliła ona szereg przepisów nazistowskich z mocą od 8 maja 1945 r., w tym „Rozporządzenie (nie dekret!) w sprawie organizacji polskiej grupy narodowej w Rzeszy Niemieckiej” z 27 lutego 1940 r. (więcej…)

Archeologia pamięci

A

Wielokrotnie zastanawiamy się nad potrzebą kultywowania pamięci i nad praktykami upamiętnienia. Impulsem do tego może być najbliższe otoczenie. Wieś, w której mieszkam, Miłoszyce, stanowi dobre miejsce do eksploracji komemoratywnych. W pierwszej kolejności widzimy zwykle przyrodę. Dopiero po bliższym przyjrzeniu się zza drzew i krzewów wyłaniają się niemi świadkowie przeszłości. Często są to ruiny dawnych budynków, schrony przeciwlotnicze. Jeszcze gdzie indziej porzucone bunkry czy wybetonowane podjazdy w środku pola. Miejsca te stanowią swoiste stanowiska archeologiczne, które należy odczytać na nowo, przywołać do pamięci.
(więcej…)

Fotograficzna pamięć

F

Podstawowe skojarzenia z Weimarem to niemiecki romantyzm i Bauhaus. To że miasto w Turyngii miało również „brunatną” przeszłość, wie niewielu. Jej ślady to przede wszystkim nazistowskiej genezy Gauforum oraz sąsiednie miejsce pamięci KZ Buchenwald. Na trasie od dworca, miejsca przyjazdu transportów więźniów, przez Gauforum do Museum Bauhasu od 2019 roku można obejrzeć 22 wielkoformatowe portrety byłych więźniów obozu, efekt pracy niemieckiego fotografa Thomasa Müllera. To ciekawy przykład pokazania „trudnej” historii w przestrzeni miejskiej.

(więcej…)

Krzysztof Ruchniewicz

professor of modern history, blogger - @blogihistoria and podcaster - @2hist1mikr. Personal opinion

Newsletter „blogihistoria”

Zamawiając bezpłatny newsletter, akceptuje Pan/Pani zasady opisane w Polityce prywatności. Wypisanie się z prenumeraty newslettera jest możliwe w każdej chwili.

Najnowsze publikacje

Więcej o mnie

Kontakt

Translate »